AZKEN ALBISTEAK.
ETXERAT (2020-IV-8). Gaur goizean argitaratutako komunikatu batean, hainbat gizarte erakundek salatu dute Espetxe Erakundeetako Idazkaritza Nagusiak (EEIN) “oraindik ez egotea Osasunaren Mundu Erakundeak eta Europako Kontseiluak gomendatutako irizpideen arabera jarduten". Hala ere, nazioarteko erakunde horiek Espetxeetako biztanleria murrizteko beharra eta errespetuaren betebeharra ardatzean izanda orain arte, presoen osasunerako eskubideari buruz ohartarazi dute hainbat erakunde, "ezarri diren neurri gehienak, kanpoaldearekiko komunikazioak etetea edota zeldan isolatuta egotea izaera murriztailea dute".
Bestalde, gogorarazi dute joan den astean Espainiako herriaren defendatzaileak (EHD) komunikatu bat helarazi diola Barne Ministerioari kontuan izateko Nazioarteko erakundeek gomendioak: "ebaluazio bat egitea orain arte hartutako neurrien eta horien modulazioaren inguruan”. Alabaina, gizarte zibilak hainbat kexa aurkeztu ondoren, “azkenik, Herriaren defendatzaileak kartzeletako osasun auziari erreferentzia egin” dio arren, hartutako neurriak “ez dira nahikoak, OMEk eta Europako Kontseiluak osasun publikoaren aldarrikapenetik zein gomendatutako giza eskubideetatik urrun daude”.
Horrela, giza eskubideen defentsan lan egiten duten erakundeek diotenez, Síndic de Greuges katalanak adierazpen bat igorri zuen DPEren egun berean. Horretan, espetxeei gomendatu zien "espetxetik ateratzeko mekanismoak areagotzea ahalik eta gehiengoei(...) kartzelaren berezko baldintzen SARS-CoV2 birusak kutsatzeko arriskuak minimizatzeko”. Agiria sinatu duten erakundeen arabera, "OMEk eta Europako Kontseiluak emandako gomendioekin bat datorren deklarazioa dela". Zentzu horretan, gogorarazi dute Espainiako Estatua dela, Europako Kontseiluaren azken datuen arabera, "50 urtetik gorako pertsona preso gehien dituen Europako estatuetako bat (biztanleria osoaren %20a) eta 65 urtetik gorakoak (% 2,5)".
Baina, salatzen duten bezala, "Espetxe Erakundeek ez dutela aintzat hartu gomendioak". Alde horretatik, Espetxeetako Erregelamenduan (100.2 eta 86.4 artikuluak) aurreikusita dauden espetxetik ateratzeko mekanismoak ez erabiltzeaz gain, ia ez dira erraztu presoen eta familien arteko komunikazio bideak”. Izan ere, EEINk hartutako neurri bakarra guztira 205 telefono-terminal erostea izan da, preso dauden pertsona guztien artean banatzeko4. Beraz, kontuan izanda “gaur egun, 50.300 pertsona espetxeratuak daudela Estatuko Administrazioaren menpe, aplikatutako neurriarekin telefono mugikor bat 246 pertsonako balio du. Penagarria da".
Aurreko guztiagatik, erakundeek azpimarratu dute beharrezkoa dela "Askatasunik gabe dauden pertsonen eskubideak babesteko premiazko osasun neurriak hartzea". Alde horretatik, Martxoaren 23an Arartekoari eskatu zioten bezala, "Espetxean dauden osasun-langileak indartzea espetxetik ateratzeko neurriak hartzen diren bitartean funtsezkoa da". Azkenik, honako hau eskatzen dute: "Presoen eta kanpoaldearekiko komunikazio bideak areagotzea".
Elkarteak
Coordinadora Anti Represión de la Región de Murcia, Associació Memòria Contra la Tortura Asociación Pro Derechos Humanos de Andalucía, Movimiento Antirrepresivo de Madrid, Solidarios de la sanidad, Coordinadora de Barrios,Observatori del Sistema Penal i els Drets Humans, Obra Social Madrid Tetuán,Irídia-Centro por la Defensa de los Derechos Humanos,Asociación Apoyo,Colectivo Cassandra, Salhaketa Nafarroa, Oteando-Observatorio para la defensa de las libertades, Red Jurídica, CAMPA,ALAZ,Movimiento Feminista de Murcia, Asamblea contra el CIE de Aluche, OMV Obra Mercedaria Valencia, Colectivo Pronoia, Colectivo Anticarcelario La Corda, Grupo de apoyo a presxs, CNT-AIT Granada,Juventudes Libertarias de Jaén, CGT Región de Murcia, Osabideak,Salhaketa Araba,Comisión de Asesoramento Xurídico Penitenciario de Ourense (CAXPOU), Ilustre Colexio da Avogacía de Ourense, Comisión Legal Sol,Colectivo Anticarcelario Todo Puede Caer, Stop Represión Granada,CNT-AIT Tarragona,EsCULcA-Observatorio dereitos e liberdades, Rights International Spain (RIS),Anticapitalistas Aragón, Derechos Civiles 15M Zaragoza, Comisión Penal ALA, Marcha contra la macrocárcel de Zuera, Oficina de Dereitos Sociales-Coia, Sare Herritarra-Red ciudadana Sare, Etxerat, Grupo Juristas por los Derechos Humanos en Andalucía, 17 de marzo, FUIG-Grup de Suport a Persones Preses, Altsasu Gurasoak, Familias frente a la crueldad carcelaria, Fundación Gaztelan, IACT Cooperativa d’advocades, Puyalón de Cuchas, Colectivo de Prostitutas de Sevilla, Salhaketa Bizkaia, CGT Aragón-La Rioja, Colectivo anticarcelario Fuera del Orden, Grup de Suport Amadeu, HENAS, Centro Social Autogestionado Librería La Libre, Distribuidora Anarquista Polaris, SOS Racismo Nafarroa, Pastoral Penitenciaria de Navarra, Madres contra la Represión, Ateneo Libertario Xosé Tarrío, Familias de presxs en Catalunya, Comité Isabel Aparicio, Socorro Rojo Internacional (SRI), Coordinadora Fran Molero, CNT-AIT Catalunya, Eraikiz Kolektiboa.
Koronabirusak eragin duen egoera dela eta lasterketako antolakuntzak aurtengo edizioa bertan behera uztea erabaki du
ETXERAT (2020-IV-8). Lasterbidean lasterketako antolakuntzak, COVID-19 gaitzak eragiten ari duen egoeraren jarraipena egiten egon ostean eta bizi dugun ziurgabetasun egoera kontutan izanda, 2020ko edizioa bertan behera uztea erabaki dugu.
Erabakia hilabete hauetan zehar bidelagun izan ditugun Kanpezuko herritarrekin batera hartu dugu eta, aukera desberdinak aztertu ondoren, egokiena lasterketa 2021. urtera atzeratzea dela ikusi dugu. Beraz, Lasterbidean lasterketaren zortzigarren edizioa 2021eko udaberrian ospatuko da Kanpezun.
Aurtengo lasterketara izena emanda dauden 100 lagun baino gehiagori eskerrak eman nahi dizkiegu eta izen ematearen %100a itzuliko zaiela adierazi nahi dugu. Eskerrak eman baita, aurten bidelagun izan ditugun Kanpezuko herritarrei, beraien gertutasun eta lanerako gogoagatik. Eta, noski, laguntzaileak izan behar ziren komunikabide eta enpresei, zein Kanpezuko udala eta Arabako Mendialdeako eskualdeari gure eskerrik beroenak.
Momentu hauetan bereziki, gogora ekarri nahi ditugu urte eta hamarkadetan zehar benetako konfinamendu gogorrean etxetik urrun dauden euskal errepresaliatu eta beraien senide guztiak. Bizi dugun egoerak gure egunerokotasuna aldatu du, baita preso eta beraien senideen bizitzak ere. Sufritzen duten urruntasuna eta inkomunikazioari, konfinamendu honek suposatzen duen isolamendua areagotzea ekarri baitu. Horregatik, erabakia ez da erraza izan, eurek sufritzen duten egoera bereziki gogorra delako eta beraiek ditugulako bihotzetan.
Denon ardura da presoek sufritzen duten isolamendua apurtzea eta elkartasun olatua bikoiztea. Horregatik aste hauetan zehar Etxerat elkarteak eta beste eragile batzuk isolamendua apurtzeko abiatutako ekimen ezberdinekin bat egiten dugu.
Amaitzeko, Lasterbideaneko antolakuntzak argi utzi nahi du euskal errepresaliatuen eta hauen gertukoen eskubideen aldeko konpromisoa tinko mantentzen dela eta elkartasun ekimen hau aurrera ateratzen jarraituko dugula denak etxean egon arte.
Inoiz baino ozenago beraien eskubide guztien aldarria egiten dugu: #EtxeanNahiDitugu!
Laster bidean, laster etxean!!!
ETXERAT (2020-IV-6). Parisko Apelazio Ganberak Josu Urrutikoetxea preso politikoaren behin-behineko askatasunaren erabakia dela eta, Etxerat elkarteak bere haserrea adierazi nahi du ukapen honen aurrean.
Urrutikoetxearen osasun egoera ahularengatik egindako kaleratze eskaera izan da ukatua. Alarma egoera larri honetan, Josu aurkitzen den La Santé espetxean dagoen premiazko egoera eta bertan Covid-19 gaitzaren 19 kasu positibo gutxienez atzemanak izanak, bere kaleratzea berehalako neurria beharko luke izan. Espetxeko medikuen zuzendariak, gainera, bere onespena emana zuen Josuren kaleratzea ahalbideratzeko. Familiak helarazi digunez, abokatuaren bitartez jakin dute erabaki honen berri, inongo jakinarazpenik ez zaie iritsi ez preso ez familiari eta oraindik ez dakite ukapenaren arrazoiak zeintzuk izan diren.
Presoaren familiak, Bake Bideak eta Bake Artisauek egindako salaketa publikoa gure egiten dugu, erabaki hau ulergaitza baita Josuren egoera zaurgarriaren aurrean. Eskaera hau Frantziako espetxetan dauden Jakes Esnal, Ion Kepa Parot, Frederic Haranburu eta Jon Gurutz Maizarentzat ere luzatzen dugu, beraiek ere 65 urte baino gehiago dituzte eta. Horietatik 3, Ibon Fernandez Iradirekin batera, larri eri dira (Maiza, Haranburu eta Urrutikoetxea) eta gizartea astintzen ari den gaitzaren aurrean pertsona zaurgarriak dira lau euskal preso hauek.
ETXERAT (2020-IV-6). Gorka Fraile Iturralde preso politiko durangarra baldintzapeko askatasunean geratu da, Entzutegi Nazionalak martxoaren 27an ateratako auto judiziala irmo bihurtu ondoren. Gorka Fraile 22 urtez egon da espetxean. Bat gutxiago! Ongi etorri Gorka!
Bestalde, Gorka Fraile gaixotasun larri eta sendaezinak dituzten presoen zerrenda barruan zegoen. Hori horrela izanik, preso durangarraren kaleratzearen ondotik 17 dira larri eri diren preso politiko euskaldunak, horietatik 4k beraien nortasuna era pribatu batean gordeaz.
Covid-19 gaitzak sortutako alarmaren eraginez Gorkak ez zuen gaua Iruñeako espetxean igaro beharrik, berriki Espetxe Zaintzak hirugarren graduan dauden preso guztiei ezarritako neurriak horrela eraginda. Preso politikoen kasuan Gorkaren kasua izan da ale bakarra. Gure senide presoek duela 3 urte abiatutako norabidetik baldintzapeko askatasuna lortu bitarteko ibilbide juridiko-penitentziario osoa egitea lortu duen Euskal Preso Politikoen Kolektiboko (EPPK) lehen presoa izan da durangarra. Etxerat elkartetik espetxe administrazioari zein Espainiako Gobernuari zuzendu gara aldioro, gure senideek bakarka egiten ari diren ibilbide juridiko-penitentziarioari inongo trabarik eta oztoporik jar ez dezaten, egoera honek presoengaindiko kaltea eragiten baitu, senide eta lagunontzat zigor gehigarri erantsiz.
2020. urtean onartezina da kondenaren 3/4k beteak edo beteko dituzten 73 presoen artean soilik 28 besterik ez daudela 2. graduan eta, gainera, horietatik zortziri ateratzeko baimen arrunta eman izana. Amaitzeko, osasun eskubideak lehen lerroan eduki beharko lituzkeen alarma egoera larri honetan, gaixotasun larriak dituzten presoak, 70 urtetik gorako presoak zein baldintzapeko askatasuna eskura dezaketen senideen kaleratzea eskatzen dugu beste behin ere.
ETXERAT (2020-IV-2). 21 urte betetzen dira Mari Karmen Salbide Solatxi ugaorrak bizia galdu zuela auto istripu baten ondorioz. Logroñoko espetxean zegoen Txetxu Fernandez Perez de Nanclares preso politikoaren lagunekin kartzelara bidean izan zuen ezbeherra.
Mari Karmen Salbide eta dispertsioak eragindako gainontzeko 15 biktimentzako memoria eta aitortza aldarrikatzen dugu, eurek toki eta egoera horietan egotera behartu zituzten eta. Sufrimenduaren behin betiko amaiera eskatzen dugu eta urteetan gertatu dena dispertsio politikaren erruz berriro inoiz gerta ez dadin bilatzen dugu.
