AZKEN ALBISTEAK.
ETXERAT (2021-VIII-1). Oraingoz ez zaie espainiar zein frantziar estatuei borondate politikorik ikusten, portaera mota bat desaktibatzeari ekiteko, iraganeko inertziak alboratu eta behingoz erabaki bat hartzeko, bizitza aske bat izateko gure senitartekoek egin behar duten bidea eragozten duten ad hoc neurriei amaiera emateko.
Testuinguru horretan, berriz ere, “Salbuespen politikari stop! Etxera!” lelopean mobilizazioak gauzatu ditugu gaur Euskal Herriko hamazazpi hondartzetan.
Egia da Andaluziako espetxeetan ez direla euskal presorik, bai aldiz Paris aldean. Oraindik 147 euskal preso Euskal Herriko periferiako espetxeetan daude, bai Estatu espainiarrean, bai frantsesean ere. Bitartean, EAEko eta Nafarroako espetxeetan modulu hutsak daude.
Gaixotasun larri eta sendaezinak dituztena 19 presoak berehala aske utzi behar dituzte. Horretaz gain, 70 urtetik gorako 9 preso daude. Joseba Arregik 75 urte ditu Oñatiko presoak 30 urte betetzen ditu espetxean. Hauek guztiak ere kalera atera behar dira. Berehala.
Horrekin batera, 33 erbesteratuen eta 8 deportatu politikoen itzulera erraztu behar da.
Espainian dauden 50 presori baino gehiagori ez zaie Frantzian egindako kondenaren denbora zenbatu. Aurten, 2021. urtean, kondenaren hiru laurdenak bete dituzten presoen kopurua 60 izango da, eta espetxea uzteko eskubidea dute. Bestetik, zigorrak berrikusteko mekanismoak behar dira Espainian 7/2003-arekin kondenatuta dauden 60 presoentzat (biziartekoa ezkutuan). Frantziatik entregatzen direnak gehituko zaizkie horiei gainera.
Frantziar Estatuan berriz, Jon Parot eta Jakes Esnal preso segitzen dute. 31 urte preso egon ondoren, 70 urte bete ondoren, Xistor Haranbururen baldintzapekoa onartu ondoren, Frantses Gobernuak bi preso horiek preso mantentzearen deliberoa hartu du, Ipar Euskal Herriko gehiengo politiko eta sozialaren aldarrikapenak mespretxatuz.
Hauen egoeren gibelean gordetzen den borondatea argi da: Heriotz zigorraren aplikazioa! Gure senideek paraitzen duten mendeku politika salatzen dugu. Jon eta Jakes, Xistor bezala, bere senideekin etxean nahi ditugu!
Asko gara gaur, berriro ere, Euskal Herriko 17 hondartzetan bildu garenok. Hiru hamarkada baino gehiago behar izan dira presoen urruntze sistematiko eta orokortuari amaiera emateko, eta beste horrenbeste, presoei errejimen arrunta itzulia izan dakien. Alabaina, ezin dugu beste hiru hamarkada itxaron oztopoak eta galarazpenak behingoz gainditzeko. Ezin dugu jarraitu sufrikarioaren luzapenaren biktima izaten eta ezin da kondenatu euskal gizartea bizikidetzaren eraikuntza mugarik gabe atzeratzera.
Salbuespen politikari stop! Etxean eta bizirik nahi eta behar ditugu!
ETXERAT (2021-VII-25). Hurbilketa eta lekualdaketa hauek gauzatu dira egunotan:
Liher Aretxabaleta Rodriguez Bilboko preso politikoa, Burgoseko espetxetik (215 km) Zaballako espetxera hurbildu dute.
Jon Zubiaurre Agirre preso donostiarra, Burgoseko espetxetik (215 km) Zaballako espetxera hurbildu dute.
Atxondoko presoa den Aitzol Maurtua Eguren, Dueñaseko espetxetik (310 km) Basaurira hurbildu dute.
Aitor Herrera Vieites preso santurtziarra, El Duesoko espetxetik (170 km) Basauriko espetxera hurbildu dute.
Asier Mardones Esteban Bilboko presoa, Logroñoko espetxetik (170 km) Zaballara hurbildu dute.
Jesus Mari Etxebarria Garaikoetxea preso errenteriarra, Puerto III espetxetik (1.020 km) Leoneko espetxera (370 km) lekualdatu dute.
Oskar Barreras Diaz Bilboko preso politikoa Puerto III espetxetik (1.020 km) Logroñoko espetxera (170 km) hurbildu dute.
Tolosako Luis Iruretagoiena Lanz, Mont de Marsan espetxetik (260 km) Lannemezaneko espetxera (330 km) lekualdatu dute.
Fermin Martinez Bergara, Lodosako presoa, Mont de Marsan espetxetik (260 km) Lannemezaneko espetxera (330 km) lekualdatu dute.
Ondarroako preso politikoa den Aitzol Etxaburu Artetxe, Mont de Marsan espetxetik (260 km) Lannemezaneko espetxera (330 km) lekualdatu dute.
ETXERAT (2021-VII-15). Une erabakigarria da oraingo hau euskal presoen salbuespen egoerari, oraindik indarrean diren espetxe neurriei, neurri juridikoei eta senitarteko garenon eskubideen urraketari amaiera emateko.
Egia bada ere Espainiako Gobernuaren ekimena dela eta datozen egunetan Andaluziako espetxeetan ez dela geldituko senitarteko bakar bat ere, ez dela geldituko lehen graduko preso bakar bat ere eta, beraz, ekimen horrek gure eta gure senitarteko presoen egoera hobetu badu ere, oraingoz ez zaio Espainiako Estatuari borondate politikorik ikusten, portaera mota bat desaktibatzeari ekiteko, iraganeko inertziak alboratu eta behingoz erabaki bat hartzeko, bizitza aske bat eramateko gure senitartekoek egin behar duten bidea eragozten duten gainerako ad hoc neurriei amaiera emateko.
Hiru hamarkada baino gehiago behar izan dira presoen urruntze sistematiko eta orokortuari amaiera emateko, eta beste horrenbeste, presoei errejimen arrunta itzulia izan dakien. Alabaina, ezin dugu beste hiru hamarkada itxaron, berrintegraziorako oztopoak eta galarazpenak egunero gainditzen; ezin dugu jarraitu sufrikarioaren luzapenaren biktima izaten eta ezin da kondenatu euskal gizartea bizikidetzaren eraikuntza mugarik gabe atzeratzera.
- Horien guztien izenean, nik, Nekane Basaurik, publikoki adierazi nahi dut ez direla egokiak eta tokiz kanpo daudela espetxeetako salbuespen egoerari amaiera emateko jartzen diren oztopo eta atzerapenak.
Joseba Arregi Erostarbe, Oñatiko presoaren bikotekidea naiz. 75 urte ditu Josebak eta ia 30 urte daramatza espetxean. Estatu espainoleko zazpi espetxe eta frantziar Estatuko beste bost espetxeetan izan dute Joseba ia 30 urte luze hauetan. Madril eta Parisekoak izan dira gertuen egon den espetxeak, azken urte hau kenduta Asturiasen eta orain Martutenen dagoela.
2021eko urtarrilean baimen arrunta baliatzeko proposamena tramitatzen ari da gaur egun Espetxe Zaintzako Epaitegi Zentralean, eta fiskalak kontrako txostena egin du. Josebak ez du baimen bakar bat ere izan, 30 urtetan ez du segundo bakar baten ere kalean egon, eta uste dut badela garaia lege arrunta aplikatzeko, justiziaren aldetik tratu humanitarioa jasotzeko.
- Horien guztien izenean, nik, Txusa Etxandiak, publikoki adierazi nahi dut ez direla egokiak eta tokiz kanpo daudela espetxeetako salbuespen egoerari amaiera emateko jartzen diren oztopo eta atzerapenak.
Gaur egun Kantabriako El Dueso espetxean preso dagoen Barakaldoko Egoitz Cotoren ama naiz. Egoitzek ia 20 urte daramatza espetxean; 2017an bete zituen bere zigorraren hiru laurdenak. Gaur arte Madril, Zaragoza, Valencia eta Granadako espetxeak ezagutu ditu, eta urte gutxitako semea dauka etxean zain.
Egoitzen kasuan, El Duesoko Tratamendu Batzordeak baimena ematearen aldeko bi proposamen egin baditu ere, Ministerio Fiskalak ez du ezer adierazi oraindik. Bada garaia baimenak jasotzeko eta etxean egoteko.
Orain arte, 21 presoren kasuan, hainbat espetxetako Tratamendu Batzordeek hirugarren gradura pasatzeko eta ohiko irteera baimenetarako egindako proposamenak inpugnatu egin dira edo Entzutegi Nagusiko fiskaltzak helegitea jarri du haien kontra. Espetxe Erakundeen Idazkaritza Orokorrak edo Espetxe Zaintzaren Epaitegi Zentralak onetsitako erabakiei berei ere helegitea jarri izan die fiskaltza horrek berak.
2021 urtean zehar ezohiko erredentzioak (zigor luditzeak) beste bederatzi kasutan ukatu dira edo presoen baimen eskaerei baiezkoa emateko egoeran, hasiera batean Tratamendu Batzordeak onartu egin zituen eskaerak, baina gero ukatu egin ziren.
Eta, azkenik, beste bi euskal presoren kasuak ditugu. Abian dituzte espedienteak, baina Ministerio Fiskalaren edo Espetxe Zaintzaren Epaitegi Zentraleko epailearen jarrera ez da oraindik ezagutzen.
Presoen senitartekoak gara, eta haiek lehen pertsonan jasan behar duten egoerak ukitzen gaitu gu ere. Ez da bidezkoa etengabe oztopoak jartzen aritzea, bat bestearen atzetik, presoak azkar berrintegratzeko eskubidea eragozten saiatuz. Eskubidea dute baimenetarako, hirugarren gradua lortzeko eta zigor luditzeetarako. Euskal presoek aspaldi hasi zuten beren ibilbide juridikoa eta haietako askok betetzen dituzte hirugarren gradua eta baimen arruntak lortzeko eta askatasunean irteteko baldintzak.
Espainiako Estatuak eta, kasu honetan, Espainiako Entzutegi Nazionalak gainditua den denbora batean jarraitzen du, baina ezin dugu onartu salbuespen egoerari eutsiko dion traba gehiagorik. Horregatik, euskal gizartearen gehiengoak eskatzen duen modura, senitartekook ere honako hau proposatzen dugu: presoei beren ibilbidea egitea galaraziko dien guztia behingoz desblokea dezatela.
Hurrengo jomuga: Etxera!
ETXERAT (2021-VII-14). Hurbilketa eta lekualdaketa hauek gauzatu dira egunotan:
Agustin Almaraz Larrañaga Bilboko preso politikoa Zuerako espetxetik (245 km) Basaurira hurbildu dute.
Arkaitz Agote Cillero preso donostiarra El Duesoko espetxetik (170 km) Martutenera hurbildu dute.
Algortako presoa den Aitor Cotano Sinde, Puerto III espetxetik (1.020 km) Dueñaseko (310 km) espetxera lekualdatu dute.
Orkatz Gallastegi Sodupe preso berangoarra Castello I espetxetik (575 km) Topaseko espetxera (460 km) lekualdatu dute.
ETXERAT (2021-VII-9). Patricia Velez Etxerat elkarteko bozeramaileari elkarrizketa egin dio Iurre Bidegainek "Kazeta"ko kazetariak.
Velezen esanetan, "ETAk orain dela hamar urte baino gehiago bere ekintza armatua bertan behera utzi zuen. Ez dago inongo zentzurik salbuespenezko legediarekin segitzeko. Kasu honetan, Ion Parot, Unai Parot eta Jakes Esnalen kasuak lotsagarriak dira, eskandalagarriak. Ez daukate inongo zentzurik. Joseba Arregik ere 30 urte beteko ditu eta 70 urte baino gehiago dauzka. Deialdia luzatzen dugu parte hartzeko Baiona eta Donibane Lohizuneren artean iraganen den martxan".
"Andaluzian zeuden azken presoak Euskal Herritik hurbilago dauden presondegietara lekualdatuko dituzte. Dispertsioaren mapa aldatu bada ere, salbuespenezko espetxe legedia bertan behera uzteko oraindik asko dagoela egiteko" nabarmendu du Patricia Verezek Etxerat elkarteko bozeramaileak.
Gehiago irakurtzeko... https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20210709/patricia-velez-atzean-utzi-dugu-urrunketaren-mamua-baina-oraindik-gure-lana-ez-da-bukatu
